Những ngày xuân Quý Tỵ chưa qua hết, đây đó khắp nơi trên đất nước chúng ta, nơi những địa điểm thờ tự tôn giáo tâm linh, vẫn còn rất nhiều người tranh thủ thời gian để tìm đến. Bên cạnh ý nghĩa lễ bái, vãn cảnh đầu năm ở những ngôi chùa thờ Phật, không ít một số bà con còn có những thói quen bói quẻ, xin xăm, cúng sao, giải hạn, xem vận mạng tốt xấu qua tuổi, tử vi... là một miền quê nơi chùa Thiên Phước, khi khả năng nhận thức của người dân về giáo lý Đức Phật còn hạn chế, nên tình trạng trên của một số bà con đi chùa làm cho người tu Phật ở chùa rất lấy làm trăn trở của những ngày đầu năm mới. Như chúng ta đã biết, tất cả mọi người học Phật ai cũng hiểu giáo lý nhà Phật đều dựa trên căn bản là Nhân Quả, nếu nói cho đủ là Nhân Duyên Quả.
Nhân là hạt giống, và nhờ Duyên ( thời tiết, chăm sóc, kỹ thuật...) Quả là kết quả do gieo Nhân mà được, nên một đời sống của một cá nhân hay cộng đồng đều do nhân quả mà ra. Do vậy khi một người gieo nhân dù tốt hay xấu thì nhất định người đó phải nhận lấy kết quả tốt hoặc xấu mà mình đã gieo. Nếu muốn hóa giải quả xấu, thì phải nỗ lực tu tập, trì chay, giữ giới, gieo nhiều việc thiện.
Hiểu được vậy nên ngay từ khi bắt đầu gieo nhân chúng ta nên chọn lựa giống tốt xấu, nếu vô tình hay cố ý gieo nhân khi phát hiện là nhân xấu, chúng ta có thể nhờ Duyên trợ giúp để chuyển hướng quả đến mục đích tốt hơn. Ví dụ: chúng ta gieo Nhân sát sanh nhiều, thì chúng ta biết chắc hậu Quả của nó sẽ đến với mình là bệnh tật, thọ yểu, hay thường gặp những tai nạn phạm thân, thậm chí phải đền mạng, khi biết được thế, chúng ta nỗ lực sám hối hành trì tụng kinh, bố thí cúng dường, phóng sanh...(Duyên) thì Quả trổ đến sẽ chuyển hướng khác, hoặc bị triệt tiêu. Nên trong đời sống hằng ngày, chúng ta thọ nhận những điều tốt xấu là đều do chúng ta tạo nhân cả, nên khi quả đến tốt thì chúng ta hạnh phúc, và ngược lại quả xấu chúng ta đành phải chấp nhận và bình tỉnh để hóa giải nó, hướng nó đến một kết quả tốt đẹp hơn, mà trong Phật ngữ gọi là Giải nghiệp.
Nghi thức cúng sao - Ảnh Internet
Do không hiểu được vậy nên đầu năm nhiều người đến chùa để xin quẻ, bói toán, cúng sao giải hạn... là đi ngược lại giáo lý nhà Phật, vì bởi khi nhờ nhà chùa cúng sao cho tuổi của mình, thì có khẳng định rằng trong năm không gặp một rủi ro nào? chắc không ai dám khẳng định điều đó, nhưng nếu có xảy ra tai nạn rủi ro vậy số tiền mà mình bỏ ra cúng sao giải hạn là vô ích, và số tiền bỏ ra dù nhiều ít cũng chưa dám chắc được điều không gặp rủi ro, và có nhiều người bỏ ra vài chục ngàn tiền lẻ thì làm sao sánh nỗi một sự rủi ro, trong khi một tai nạn giao thông xảy đến thì số tiền chi phí không thể lường được, thậm chí mất mạng, biết thế nhưng hằng năm những ngày đầu năm mới vẫn có rất nhiều người tìm đến chùa chiền, miếu phủ...để lặp đi lặp lại những sự việc nêu trên.
Một giả định khác, nhiều người cứ đinh ninh rằng nếu đem tiền vào chùa cúng sao, giải hạn thì tật bệnh sẽ qua, tai nạn sẽ không đến. Điều này giống như là việc đút lót tiền cho thần thánh để được một hồng ân nào đó phía sau, sẽ được thần thánh hỗ trợ hoặc ban bố phước lành; suy nghĩ như thế thật có tội, vô tình đưa các vị ấy vào những người nhận “đút lót”, ra tay nâng đỡ những ai biết điều, còn những ai không biết điều, không cúng kiến thì các vị sẽ “hững hờ”, nếu làm vậy thì các vị ấy đâu còn gọi là từ bi, thương chúng sanh bốn loài? Ngay cả Đức Phật cũng từng nói “Ta không có khả năng ban bố phước lành, và cũng không có khả năng giáng họa cho bất kỳ ai, tất cả việc xấu tốt là do nghiệp báo và nhân quả của các con mà thôi” (Đức Phật và Phật Pháp, tác giả Narada Thera, NXB Chùa Giác Ngộ)
Cần thay đổi về thói quen nhận thức trong việc cúng sao hạn - Ảnh: Internet
Nếu cho rằng số phận con người nằm trong vận mệnh của trời đất, theo quy luật tuần hoàn của vũ trụ?!. Nếu vậy, ví dụ như năm nay, theo quan niệm những người ở tuổi 31 đang bị sao xấu, có tam tai lớn trong năm, vậy thì tất cả những người năm nay 31 tuổi không đi cúng sao đều gặp tai ương lớn trong năm, và sẽ không qua khỏi? Vậy thì năm sau, số người 32 tuổi sẽ không còn bao nhiêu nữa. Và dân số đất nước sẽ giảm mạnh vì cứ đến 31 tuổi thì có hàng loạt người không qua khỏi. Thực tế thấy rằng, dân số vẫn tăng nhanh, và tai nạn thì không trừ bất kỳ lứa tuổi nào.
Những nhận thức mang tính hủ tục lâu dài ấy, không phải một sớm một chiều có thể làm thay đổi thói quen trong suy nghĩ của số người đến chùa cầu sao giải hạn. Hơn nữa nhiều chùa ở Việt Nam nói chung đang nằm trong thực trạng này, ảnh hưởng bởi Phật giáo bắc truyền, và dường như đã trở thành một truyền thống, kế tục từ nhiều đời. Mạnh dạn bỏ hủ tục này thì khó tiếp cận được với nhiều người, vì cúng giải hạn đầu năm lại là biện pháp tâm lý để tìm lấy sự bình yên, nhưng nếu giữ thì lại thì thật sự không ổn.
Trước thực trạng này nếu nhà chùa, nhất là ở vùng quê chúng tôi nếu không đáp ứng được cho một số người này thì cũng mất đi một cơ hội "hoằng pháp" vì những đối tượng này mỗi năm chờ có cơ hội này mới đến chùa, và nếu không đáp ứng được nhu cầu của họ thì ở những ngôi chùa quê này xem như ít người lui tới, và cơ hội để họ tiếp xúc Phật pháp ngày càng xa, và nếu phục vụ cho họ thì xem như nhà chùa trực tiếp truyền bá mê tín dị đoan.
Do đó, xuất phát từ thực tế, chùa Thiên Phước chúng tôi đang cố gắng từng bước thay đổi thói quen về niềm tin lệch ấy.
Trước tiên hết là những người ở chùa phải đặt mục tiêu truyền bá chánh pháp, lợi lạc chúng sanh là chính, do đó không vì cái lợi ích nhỏ trước mắt mà bỏ quên hạnh nguyện của mình, và đồng thời khi tiếp xúc đối tượng này phải nói giáo lý Nhân Quả nghiệp báo cho họ hiểu, và hướng họ đến với Phật pháp làm nhiều việc thiện cho mình cho người, và có thể khuyên họ quy y Tam Bảo, khi đã trở thành là Phật tử, hiểu được giáo lý Đức Phật, chính họ là người hộ pháp đắc lực cả tài vật lẫn tinh thần, muốn được điều này thiết nghĩ mỗi chùa nên có những đạo tràng tu học, thỉnh mời chư vị tôn túc giảng sư, đến để truyền trao kiến thức cho họ. Điều này đã được chùa Thiên Phước thực hiện gần bốn năm qua, và kết quả gần 800 Phật tử đã quy -y, và hiện tại đạo tràng tu học hơn 200 vị, và trong những ngày đầu năm mới những Phật tử này không vướng phải những tập tục không lợi ích nêu trên, và chính họ là những người hộ pháp rất đắc lực mỗi khi nhà chùa cần đến.
Trăn trở đầu năm mới, cũng là cầu nguyện tất cả mọi người đều vượt qua những quả khổ, và hướng về lời dạy của Đức Thế Tôn, ứng dụng vào trong đời sống thường ngày để được an lạc, hạnh phúc hiện tại và tương lai.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
Thích Lệ Nhật